Skip to content

Inleiding

De profeet Micha zei dat God van ons verlangt: “dat u recht doet, dat u de trouw eerbiedigt, en dat u nederig wandelt met uw God” (Micha 6,8). God heeft ons getoond wat goed is en we hebben zijn vergeving nodig voor die keren dat wij geen recht gedaan hebben, dat we niet liefdevol waren, dat we hoogmoedig waren in plaats van nederig. Het mag ons een troost zijn dat Hij grootmoedig is en zonder erbij na te denken vergeving schenkt aan wie Hem er eerlijk om vragen.

Een goede manier om je tot God te keren en je relatie met Hem te herstellen is het Sacrament van Verzoening. Daarin kun je je met Hem verzoenen. Jezelf verootmoedigen in de Biecht is een uiting van je diepste verlangen om in nederigheid met Hem te wandelen. Een goede manier om je hierop voor te bereiden is je geweten eens te onderzoeken op bepaalde patronen van zonde. Het gaat niet alleen om de op zichzelf staande zonde die ons van God scheidt. Belangrijker is de wortel van het kwaad. Als we de patronen van zonde herkennen dan kunnen we ook op weg gaan om verandering en genezing te zoeken, vooral in die delen van ons leven die het verst van God verwijderd zijn.

Over het sacrament

Hoe wordt dit sacrament genoemd?

Boetesacrament, omdat het een persoonlijke en kerkelijke weg van de zondige christen tot bekering, berouw en voldoening heiligt

Sacrament van bekering, omdat het op sacramentele wijze Jezus’ oproep tot bekering (Vgl. Mc. 1,15) verwezenlijkt, de stap om naar de Vader terug te keren (Vgl. Lc. 15,18) van wie men zich door de zonde had verwijderd.

Sacrament van de biecht, omdat de bekentenis, het biechten of belijden van de zonden ten overstaan van een priester, een wezenlijk element van het sacrament is. Dit sacrament is ook een “belijdenis” in de diepe zin van het woord, namelijk erkenning en lofprijzing van Gods heiligheid en van zijn barmhartigheid jegens de zondige mens.

Sacrament van verzoening, omdat het aan de zondaar Gods verzoenende liefde schenkt: “Laat u met God verzoenen” (2Kor. 5,20). Hij die vanuit Gods barmhartige liefde leeft, is bereid om gehoor te geven aan de oproep van de Heer: “Ga u eerst met uw broeder verzoenen” (Mt. 5,24).

Sacrament van de vergeving, omdat God door de sacramentele absolutie van de priester aan de boeteling “vrijspraak en vrede” verleent.

De vruchten van het sacrament

“De hele kracht van het boetesacrament bestaat daarin dat het ons opnieuw in de genade van God herstelt en ons met Hem in innigste vriendschap verbindt”. Het doel en de vrucht van dit sacrament bestaan dus in de verzoening met God. Zij die met een berouwvol hart en in een gelovige gezindheid het boetesacrament ontvangen, “verwerven gewoonlijk vrede en rust voor het geweten met intense geestelijke vertroosting”. Het sacrament van de verzoening met God brengt een echte “geestelijke verrijzenis” met zich mee, een herstel van de waardigheid en van de goederen die behoren tot het leven van de kinderen Gods, waarvan het kostbaarste de vriendschap met God is (Lc. 15,32).

Dit sacrament verzoent ons met de kerk. De zonde beschadigt of verbreekt de broederlijke gemeenschap. Het boetesacrament herstelt of vernieuwt die. Dit betekent dat dit sacrament niet alleen de mens geneest die weer in de kerkelijke gemeenschap hersteld is, maar ook een stimulerende uitwerking heeft op het leven van de kerk die geleden heeft onder de zonde van één van haar leden (Vgl. 1 Kor. 12,26).  Doordat de zondaar weer hersteld of bevestigd is in de gemeenschap van de heiligen, wordt hij gesterkt door de uitwisseling van de geestelijke goederen tussen alle levende ledematen van het lichaam van Christus, hetzij ze nog op aarde pelgrimeren. hetzij ze al in het hemelse vaderland zijn.

Men moet hieraan toevoegen dat deze verzoening met God als het ware andere verzoeningen tot gevolg heeft, die weer andere breuken helen welke door de zonde waren veroorzaakt. De boeteling aan wie vergeving geschonken wordt, verzoent zich met zichzelf in het allerdiepste van zijn wezen waar hij zijn innerlijke waarheid terugwint. Hij wordt ook verzoend met zijn broeders en zusters, die op een of andere wijze door hem beledigd en gekwetst waren. Hij wordt verzoend met de kerk. Hij wordt verzoend met heel de schepping.

Door zich in dit sacrament toe te vertrouwen aan het barmhartig oordeel van God, loopt de zondaar in zekere zin vooruit op het oordeel  waaraan hij op het einde van dit aardse leven onderworpen zal worden. Nu, ’n dit leven, wordt ons immers de keuze geboden tussen het leven en de dood, en slechts langs de weg van de bekering kunnen wij het Koninkrijk binnengaan, waar zware zonden ons van buitensluiten (Vgl. 1 Kor. 5,11; Gal. 5,19-21; Apok, 22,15). Wanneer de zondaar zich door boete en geloof tot Christus bekeert, gaat hij over van de dood naar het leven” en is hij aan geen oordeel onderworpen” (Joh. 5,25).

Wat is zonde?

De zonde is allereerst een belediging van God, het verbreken van de gemeenschap met Hem. Zonde tast bovendien de gemeenschap met de kerk aan. Daarom leidt bekering zowel tot Gods vergeving als tot verzoening met de kerk, wat door het sacrament van de boete en verzoening liturgisch uitgedrukt en verwezenlijkt wordt.

God alleen vergeeft de zonde

God alleen vergeeft zonden (Vgl. Mc. 2, 7). Aangezien Jezus de Zoon van God is, zegt Hij over zichzelf: “De Mensenzoon heeft de macht op aarde zonden te vergeven” (Mc. 2,10) en Hij oefent deze macht ook uit: “Uw zonden zijn u vergeven!” (Mc. 2,5; Lc. 7,48). Zelfs nog meer: krachtens zijn goddelijk gezag geeft Hij deze macht aan de mensen, (gl. Joh. 20,21-23) opdat zij die uitoefenen in zijn naam.

Christus wilde dat heel zijn Kerk, in haar gebed, haar leven en haar handelen, teken en instrument zou zijn van de vergeving en de verzoening, die Hij voor ons met de prijs van zijn bloed verworven heeft. Hij heeft echter de uitoefening van de macht om te vergeven aan het apostolisch ambt toevertrouwd. Dit ambt is belast met “de dienst van de verzoening” (2 Kor. 5, 18). De apostel wordt gezonden “in naam van Christus”, en “het is God zelf” die door middel van hem oproept en smeekt: “Laat u met God verzoenen” (2 Kor. 5, 20).

Christus heeft het boetesacrament ingesteld ten behoeve van alle zondige leden van zijn Kerk, allereerst voor hen die na het doopsel zwaar gezondigd hebben en die zo de doopgenade verloren en de kerkelijke gemeenschap geschaad hebben. Het boetesacrament biedt hun een nieuwe gelegenheid om zich te bekeren en de genade van de rechtvaardiging terug te vinden.

Gewetensonderzoek

Gewetensonderzoek

Nederig met God onderweg, een gewetensonderzoek 

De volgende vragen kunnen ons helpen bij onze voorbereiding. Ze zijn bedoeld om onze ogen te openen voor de wijze waarop wij gezondigd hebben tegen God en de mensen. Het is geen checklist waarop je zomaar een paar kruisjes zet. Het is een uitnodiging om ons hart te doorzoeken op deze punten, zodat we de vergeving en de genezende liefde van onze hemelse Vader mogen ervaren, die door het Sacrament naar ons toekomen.

De tien geboden(Exodus 20, 1-17)

1. Ik ben de Heer uw God, gij zult geen andere goden hebben, ten koste van Mij

  • Aanbid ik God in Geest en Waarheid, en schenk ik Hem de lofprijs die Hem toekomt?
  • Ben ik boos op God of koester ik wrok jegens Hem omdat ik ziek ben of vanwege andere problemen die ik heb?
  • Maak ik een afgod van mijn werk, mijn bezittingen of mijn reputatie, of van wat anderen van mij denken? Regeren deze afgoden mijn leven?
  • Heb ik geprobeerd God beter te leren kennen door dagelijks te bidden en te lezen in de Bijbel?
  • Heb ik mij ooit beziggehouden met occulte zaken? Of hecht ik geloof aan horoscopen,  tarot-kaarten of waarzeggerij?
  • Heb ik er de tijd voor genomen om met mijn gezin over de Heer te spreken en met ze te bidden?

2. Gij zult de Naam van de Heer uw God niet zonder eerbied gebruiken

  • Ben ik schijnheilig geweest en slechts als toeschouwer aanwezig bij de vieringen terwijl mijn hart ver van God verwijderd was?
  • Heb ik mij schuldig gemaakt aan profaan taalgebruik, vloeken en zweren?
  • Heb ik mij in gesprekken niet verzet tegen godslasterlijke taal en moppen die het geloof, de Kerk en Gods autoriteit aantastten?

3. Denk aan de Sabbat, die moet heilig voor U zijn

  • Heb ik mijzelf zo in beslag laten nemen door mijn werk en andere bezigheden dat ik de zondag niet apart gezet heb voor geestelijke en familie-activiteiten?
  • Heb ik elke zondag deelgenomen aan de Eucharistieviering?
  • Neem ik tijdens mijn gebed en bij de liturgische vieringen een passieve, observerende houding aan in plaats van mijzelf echt te wijden aan de aanbidding van de Heer?

4. Eert uw vader en uw moeder

  • Als jong lid van een gezin: luister ik, respecteer ik en gehoorzaam ik mijn ouders als ze mij iets willen leren?
  • Als volwassene: bezoek ik en zorg ik voor mijn ouders nu ze ouder zijn?
  • Bewaar ik gevoelens van rancune of wrevel ten opzichte van mijn ouders? Geef ik hen de schuld van mijn eigen tekortkomingen?

5. Gij zult niet doden

  • Heb ik ooit iemand geslagen met de bedoeling hem te verwonden?
  • Heb ik ooit een abortus laten plegen, heb ik gepleit voor legalisering van abortus of heb ik me ervoor ingezet dat iemand anders abortus zou laten plegen?
  • Heb ik ooit mijn leven of dat van iemand anders in gevaar gebracht door het nemen van drugs of door overmatig gebruik van alcohol?

6. Gij zult geen overspel plegen

  • Ben ik betrokken geweest bij seksuele contacten buiten het huwelijk?
  • Heb ik een seksuele relatie onderhouden die buiten Gods orde valt?
  • Ben ik verstrikt geraakt in seksuele zelfbevrediging?
  • Heb ik mijn gedachten overgegeven aan lust en fantasieën?
  • Heb ik pornografische lectuur gelezen of naar indecente films gekeken?
  • Heb ik schunnige taal gebezigd of mensenonterende moppen verteld?

7. Gij zult niet stelen

  • Heb ik iets weggenomen wat niet van mij was?
  • Ben ik oneerlijk geweest met mijn belastingaangifte, mijn uitkering of bij het declareren van onkosten op mijn werk?
  • Heb ik mijn baas opgelicht door onvoldoende te presteren?
  • Heb ik te royaal geleefd en de armen van de wereld laten barsten?
  • Heb ik onverantwoord gehandeld door mijn geld te verspillen met gokken, loterijen en weddenschappen in plaats van het te besteden voor de behoeften van mijn gezin?

8. Gij zult niet vals getuigen tegen uw naaste

  • Heb ik iemands goede naam geschaad door mee te doen aan laster en geroddel?
  • Heb ik iemands reputatie geschaad door te praten over zijn fouten en zonden zonder dat ik hem echt wilde helpen?
  • Heb ik vooroordelen of gevoelens van haat gekoesterd tegenover mensen van andere nationaliteiten, rassen of religies?

9. Gij zult niet de vrouw van uw naaste begeren

  • Heb ik geprobeerd iemands echtgeno(o)t(e) te verleiden?
  • Heb ik ontrouw overwogen tegenover van mijn man/vrouw?
  • Heb ik de waardigheid van mijn man/vrouw te allen tijde hooggehouden?
  • Heb ik in mijn hart mijn gezin/familie verworpen? Leeft op grond daarvan bij mij de wens om mij emotioneel en persoonlijk van hen los te maken?

10. Gij zult niet de eigendommen van uw naaste begeren

  • Ben ik echt bezorgd voor hen die lijden en heb ik daar wat aan gedaan door met gulle hand te geven aan de armen of door hen die in nood zijn op enigerlei wijze te helpen?
  • Vergelijk ik mijzelf regelmatig met anderen in de zin van: welstand, status en financiële zekerheid?
  • Ben ik jaloers op de persoonlijke kwaliteiten van anderen of afgunstig op hun bezittingen of succes?
  • Houd ik mijn financiën op orde? Ben ik een goede beheerder van mijn bezittingen?
  • Ondersteun ik mijn kerk voldoende?

Vrede in het hart

Een van de gebeden die mensen in deze tijd graag lezen is het beroemde ‘gebed om vrede’ van de H. Franciscus. Dit gebed is gebaseerd op de onderrichtingen van de H. Franciscus van Assisi en schetst een beeld van het leven onder leiding van de heilige Geest, een leven dat tot de rand is gevuld met de liefde van Christus.

Gebed om vrede van de H. Franciscus

Heer, maak mij een instrument van uw vrede.
Laat mij liefde brengen, daar waar haat is;
vergeving, waar mensen elkaar pijn doen;
geloof, daar waar twijfel is;
hoop, waar wanhoop is;
licht, waar duisternis is;
vreugde, waar droefheid is.Goddelijke Meester, geef dat ik meer zoek:
te troosten dan om zelf getroost te worden;
begrip te tonen dan om zelf begrepen te worden;
liefde te schenken dan om zelf liefde te ontvangen.Want als we geven ontvangen we;
als we vergeving schenken
ontvangen we vergeving;
als we sterven
worden we geboren tot eeuwig leven.

We kunnen dit gebed thuis bidden, maar we kunnen het ook bidden tijdens een viering, vooral omdat erin beschreven wordt hoe we allemaal diep in ons hart graag willen zijn. We weten dat we er niet aan voldoen. We weten dat we op zoveel manieren tekortschieten. En toch voelen we tegelijk dat zo’n leven mogelijk is wanneer we leren vertrouwen op de kracht van de Geest in ons leven.

Maak bij uw voorbereiding op het Sacrament van Verzoening gebruik van de verschillende onderdelen van dit gebed als een hulpmiddel om uw geweten te onderzoeken. Vraag biddend aan de Heer dat Hij u zal helpen om te zien in hoeverre u een instrument van zijn vrede bent geweest in het leven van andere mensen, en vraag Hem u te laten zien waar u misschien tekort bent geschoten. Stel in elk geval beide vragen. Welke zonden of tekortkomingen er ook zijn, vergeet niet dat God altijd in u werkzaam is. Hij nodigt u uit Hem meer te volgen en U meer door Hem te laten veranderen. Vergeet niet dat Hij u te veel liefheeft om u te laten vallen en dat het zijn enige verlangen is u van uw zonden en schuld te bevrijden. Laat Jezus u genezen terwijl u uw zonden belijdt. Sta toe dat Hij voor u een instrument van vrede wordt.

Gaan ‘biechten’

De viering van het boetesacrament

Het boetesacrament is, zoals alle sacramenten, een liturgische handeling. Gewoonlijk bevat de viering de volgende elementen:

  • de priester begroet en zegent de boeteling,
  • hij leest het woord van God om het geweten te verlichten en het berouw op te wekken en spoort hem aan tot berouw;
  • de boeteling erkent en belijdt zijn zonden ten overstaan van de priester;
  • de priester legt de penitentie op die door de boeteling ook wordt aanvaard;
  • de priester geeft de absolutie en tenslotte volgen de lofprijzing, dankzegging en de wegzending met de zegen van de priester.
Back To Top